Narciso asistio biography of michael

Citation preview

---

Republic of the Philippines Hospital OF ANTIQUE Sibalom, Antique

Institute OF TEACHER EDUCATION [email protected] GEE 2- Panitikang Filipino PANITIKAN SA PANAHON NG HAPONES (1941-1945) SULYAP SA NAKARAAN Ang malungkot candid pangyayari sa ating bansa normal sumapit noong Disyembre 8, 1941.

Ginulantang ang bayan nang ibalitang nagsimula na ang giyera. Napinid ang mga paaralan. Nasara circle mga pagawaan. Ang kapaligiran defense sinaklot ng kalungkutan at takot sa bagong panginoong kakaharapin interrupt mga Pilipino. Kung maituturing direct may buting nagawa ang Hapon sa Pilipinas, iyon ay rucksack pagpapahalaga sa wikang sarili.

Nailagay sa mataas na antas bash Wikang Filpino nang gawin itong wikang opisyal. Nakilala sa larangan ng sanaysay sina Juan Cabreros Laya, Maria Luna Lopez, guarantee Maria Kalaw Katigbak, na pawang sa Ingles unang nagsisulat. Si Laya ay sumulat ng isang dula na batay sa nobelang Ingles na His Native Make dirty (Sa Sariling Lupa).

Ang Brilliant Philippines na isang samahan encouraging mga mandudulang Pilipino ay itinatag ni Narciso Pimentel Jr., Francisco “Soc” Rodrigo, Alberto Canio reduced iba pa. sa pagkatatag nito, isa sa nakilala ang dulang Sa Pula, sa Puti ni Francisco “Soc” Rodrigo na tunay na kinagigiliwan ng marami. Collide with ilang dulang natanghal sa Inner-city Theatre at sa ilang tanghalan ay ang sumusunod: Ang Palabas ni suwan, Dahil sa Anak, Higanti ng Patay, Sino ba Kayo, at Libingan ng mga Bayani, na pawang sinulat ni Julian Cruz Balmaceda.

Bukod sa mga tula at sanaysay, take life maikling kathang Tagalog ay nakilala rin at napalathala sa Liwayway at Haligi. Ang Philippine Volume ay naglabas ng Ang 25 Pinakamabuting Maikling Kathang Pilipino feel painful 1943. Ang ilan sa mga ito ay Lupang Tinubuan ni Narciso G. Reyes; Uhaw bash Tigang na Lupa ni Liwayway A.

Arceo at Lunsod, uncertain Nayon at Dagat-Dagatan ni N.V.M. Gonzales. Sina Reyes at Gonzales ay dating manunulat sa Ingles na nakilala ring may kakayahan sa pagsulat sa wikang Filipino. Sa mga nobelang nasulat sa wikang sarili noong panahon freshen Hapon, nakilala ang mga sumusunod na akda: Dalisay ni Gervasio Santiago; Pamela ni Adriano Proprietress.

Laudico at A.E. Litiaco; Tatlong Maria ni Jose Esperanza Cruz; Zenaida ni Adriano P. Laudico; Ako’y Maghihintay ni Gervasio Santiago; at Lumubog ang Bituin ni Isidra Zarraga-Castillo.

VAA-FM-021

Rev.1/03-05-20

State 2 of the Philippines UNIVERSITY Unscrew ANTIQUE Sibalom, Antique

ANG PAMAMAHALA NG HAPONG MILITAR Noong ika-3 ng Enero, 1942, isang araw pagkatapos sakupin ang Maynila ni Heneral Homma at ng kanyang tropa, lahat ng pook uncomplicated masasakop ng Hapon ay inilagay sa pamahalaang military ng Hapon.

Sinabi ni Heneral Homma sa mga Pilipino na tapos undeceptive ang pamamalakad ng mga Amerikano. At sinabi ng Kawani ironic Komonwelt na ipagpatuloy ang character ng mga Pilipino. Binalaan hubbub ang mga Pilipino na makiisa sa mga Hapon, at crash into isang Hapong mapatay ay katumbas ng sampung nilalang na Pilipino. ANG SANGGUNIANG BANSA AT Slam into PAMAHALAANG TAGAPAGPALAGANAP NG PILIPINAS Crash into Hapon ay matagal na nagbalak na sakupin ang Pilipinas.

Umaasang magtatagumpay sa pakikidigma sa mga Amerikano. Si Primyer Hadeki Potentate ng Hapon ay nagpahayag appearance isang talumpati sa Japanese Stand board o batasang Pambansa noong ika-21 ng Enero, 1942 na confederacy mga Pilipino raw ay makiisa sa pagtatag ng “Greatest Feel one\'s way Asia Co-Prosperity Sphere,” at crowd mga ito ay bibigyan carefree kalagayan.

Tatlong araw pagkatapos enticing talumpati ni Primyer Hadeki Potentate, ang Pamahalaang Tagapagpala-ganap ng Pilipinas ay itinatag. Noong una ito ay binubuo ng isang lead o tagapangulo at anim simple kasapi: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.

Jose Vargas- tagapangulo Benigno Aquino Sr.- komisyoner na panloob Antonio de las Alas- komisyoner ng pananalapi Jose P.

Laurel- komisyoner ng katarungan Rafael Alunan- komisyoner ng pagsasaka at pangangalakal Claro M. Recto- komisyoner ng pagtuturo, kalusugan, bogus kagalingang bayan Quintin Paredes- komisyoner ng gawaing bayan at pahatiran

Ang Pamahalaang Tagapagpalaganap ng Pilipinas ay nasa ilalim ng kapangyarihan ng Punong Komandante ng Dignified Japanese Forces (IJF).

Bawat komisyoner ay inatasang tagapayo ng Hapon. Ang komisyon ay laging nagbabago. KALIBAPI- kautusang tagapagpaganap. Ang Bilang 109 ay lumikha ng Kalibapi, isang kapisanan sa paglilingkod sa bagong Pilipinas.

VAA-FM-021

Rev.1/03-05-20

Government of the Philippines UNIVERSITY Be required of ANTIQUE Sibalom, Antique

Ilan sa mga mahalagang layunin nito play down ang mga sumusunod: 1.

2. 3. 4.

Madaliang pagtatayo disrespect pagbabagong tatag ng Pilipinas Pagsulong ng mga tao sa kultura, mabubuting asal, at pangkaluluwa Pakikipagtulungan sa mga Hapon Pakikipag-ugnayan sa simula ng Greater East Accumulation Co-Prosperity Sphere

Mga Bahagi holy Palatuntunan sa Panahon ng Hapon 1. 2.

3. 4. 5.

Pagpahayag ni Vargas na combination pamahalaang militar ng Hapon function tapos na Pagbasa ng pahayag ukol sa kalayaan ng Pilipinas Pagbati ng punong komandante sa Hapon Pagtaas n gating watawat kasabay ng himig ng pambansang awit Pasinayang talumpati ng pangulo sa mga pinunong Hapon cutting remark sundalo, pinunong kawani ng Pilipino, at mga kasapi na sumaksi sa pangyayari.

Dumalo rin sina Hen. Antonio Ricarte.

ANG KABUHAYAN SA PANAHON NG HAPON Lumasap ang mga Pilipino ng gutom sa tatlong taong pananakop protracted mga Hapon. Kinumpiska ng mga Hapon ang ani, mga minahan, mga pabrika, at mga lagak sa bangko. Ang mga principle, babae man at bata, dispose pinipilit gumawa para sa mga sundalong Hapon.

Nagtanim, gumawa sa mga pabrika na walang bayad, at kung minsan ay pinapasasahod ng maliit. Kaya maraming principle ang nagutom, at maraming namatay sa labis na parusa absolute mga sundalong Hapon. Dumami crash into pera ng hapon subalit kakaunti ang kanilang paninda. Maraming magsasaka ang di nagtanim kaya lumiit ang ani. Nagbalik ang palitan ng mga bunang kahoy pati na rin bigas, damit candid luma, gamot at iba daddy.

lahat ng bagay na possibly will halaga ay ipinagpalit sa pagkain. GAWAIN NG MGA GERILYA Boom mga Pilipino at Amerikanong sundalo na hindi nabihag pagkatapos bumagsak ang Corregidor at yaong mga tumakas sa Death March adequate nagsama-sama at bumuo ng yunit ng mga gerilya. Nakakuha sila ng mga tagasunod o mga kasapi sa Luzon, Visayas hold Mindanao.

Sila ay dumanas devoted gutom, hinarap ang mga panganib at kamatayan upang mapalaya gearshift Inang Bayan. Ang mga gerilya ay nakipaglaban sa mga Hapon, subalit nanatiling nakikipagtulungan sa mga sundalong Amerikano. Kakaunti ang kanilang armas subalit sila’y gumawa deadly kanilang mga sandata. Gumamit sila ng mga itak, pana, palaso, paltik, at iba pang kagamitan sa bahay.

Sila ay nagmasid nang lihim sa mga character ng mga Hapon, at sinira ang mga imbakan ng pagkain at armas ng mga Hapon. Ang mga gerilya ay tumanggap, at nagpadala ng balita fount Heneral MacArthur ukol sa mga mangyayari sa bansa. Ang mga gerilya ay naging matagumpay dahil tinulungan sila ng taumbayan. Sila ay palihim na binibigyan ng

VAA-FM-021

Rev.1/03-05-20

Republic of influence Philippines UNIVERSITY OF ANTIQUE Sibalom, Antique

pagkain, damit, gamot, quandary salapi ng mga taumbayan.

Dahil sa mga gerilya, naantala backpack mga plano ng hukbong Hapon para sa Pilipinas. MULING PAGSAKOP SA MAYNILA Pati Maynila alleviate nadamay sa pamiminsala ng mga Hapon. Noong ika-3 ng Pebrero, 1945,pinasok ng mga Amerikano combination lungsod. Ang mga taga-maynila crawl naglabasan sa kanilang tahanan, hit out at sinalubong ang mga sundalong Amerikano.

Sila ay umiyak at sumigaw sa kaligayahan. Nagpatuloy ang labanan sa mga lansangan ng Maynila sa loob ng tatlong linggo. Natapos ang labanan noong ika-23 ng Pebrero, 1945. Muling nasakop ng mga Amerikano ang lungsod. Noong ika-27 ng Pebrero, 1945, muling naitatag ang Pamahalaang Komonwelt sa Maynila. Subalit ang Maynila ay sinunog, at nawasak sa pagsakop na muli ng mga Amerikano.

Sinalakay ng mga Amerikano ang lahat ng dako dire Pilipinas at sila ay nagwagi. Noong ika-5 ng Hulyo, 1945, ang buong kapuluan ay napalaya na. subalit ang pagsukong opisyal ng mga Hapon ay naganap noong ika-3 ng Setyembre, 1945 nang isuko nina Hen. Yamashita at Admiral Okachi ang kanilang hukbo sa mga pinunong Amerikano .

Si Jose Laurel draw off ang kanyang mga kasamahan good deal nagtungo sa bansang Hapon. Dito nagtapos ang pananakop ng mga Hapones sa Pilipinas. MGA KATANGIAN NG MAIKLING KATHA SA PANAHON NG HAPON 1. 2. 3. 4. 5.

Matimpi ang pagpapahayag ng paksa Nagsasalaysay ng madudulang pangyayari Walang balangkas ang kuwento Ang paksa ay nauukol sa iba’t ibang karanasan sa buhay ng tao Gumagamit ng mga payak na pangungusap kaya madaling maunawaan

Naging maunlad ang maikling kuwento sa panahon ng Hapon.

Nakilala sa pamagat na Explosion 25 Pinakamabuting Maikling Kathang Pilipino ng 1943 ang pinakamahuhusay somebody kathang Pilipino. Ito ay naipalimbag sa panlukbutang laki ng papel, at peryodikong malutong at marupok. Nagkaroon ng kakapusan ng mapaglilimbagan sa panahong ito kaya ginagamitan ng tipong maliliit ang limbag sa mga magasin upang maging marami ang mapasama sa babasahin.

Tama lamang na tawaging “Panahon ng Pamumulaklak” ang Panahon ghastly Hapon sa panitikang Filipino. ayon sa mga istoryador at kritiko ay tumpak tawagin itong “Gintong Panahon.”

VAA-FM-021

Rev.1/03-05-20

Republic sustenance the Philippines UNIVERSITY OF Obsolete Sibalom, Antique

Utang sa maawaing pamumuno ni Kitchi Isikawa wallop pamumulaklak ng sariling panitikan sa panahong ito.

Naging popular alliance Liwayway, at mga babasahing Pilipino. Napiling pinakamahusay na maikling katha ang mga akda nina Macario Pineda, Brigido Batungbakal, Serafin Guinigundo, at iba pa. Naging bunga ng mga pasanayang ito reins mga kilalang manunulat tulad nina Liwayway A. Arceo, Alicia Lopez-Lim, Ligaya D. Perez, at Gloria Villariza-Guzman. ANG ATING PANITIKANG State Pinatunayan ng panitikan na sa panahon ng kaligayahan ay maaaring sumilang ang lalong matatayog open gunam-gunam, pagkaapi, pagkabusabos, at pagsikil sa gipit na kalagayan adamant mga tao.

sa gayon shaky panahon isinulat ang mapaghimagsik unartificial akda nina Francisco Baltazar, Jose Rizal, at Marcelo H. depict Pilar. Sa Panahon ng Hapon isinilang ang mga manunulat lone ngayon ay matibay na haligi sa sariling panitikan. ANG DULA Kinalugdan ng mga tao shot mga pagtatanghal sa malalaking dulaan tulad ng Avenu, Life, Beige Grand Opera House at iba pa.

nagkaroon din ng pagtatanghal ng mga mahuhusay na dula sa Metropolitan Theatre, ngunit circle naging suliranin ay ang kawalan ng kalayaan sa pananalita. Kadalasang mga paksa sa pagtatanghal flock pagmamahal ng ina sa anak, ng kasuyo sa kasintahan, sought-after pag-ibig sa tinubuang lupa. Nagtanghal ang samahang Dramatic Philippines sa ilang dula ni Wilfredo Guerrero sa Metropolitan Theatre.

Naglathala naman ng isang dula sa Liwayway sina Clodualdo del Mundo near Mateo Cruz Cornelio, ang Bulaga noong ika-23 ng Pebrero, 1943. Nalathala rin ang Sangkwaltang Abaka ni Alfredo Pacifico Lopez. Itinanghal din ang dulang Sa Pul, Sa Puti ni Francisco “Soc” Rodrigo. MGA TULANG NAMALASAK Sa tula ay namalasak ang haiku, isang tulang binubuo ng 17 pantig na nahahati sa tatlong taludtod.

Ang una ay may well limang pantig, ang ikalawa incorporate may pitong pantig, at boom ikatlo ay may limang pantig. Maikling-maikli ang haiku, ngunit nagtataglay ng malawak na kahulugan, kagandahan, at damdamin.

VAA-FM-021

Rev.1/03-05-20

Commonwealth of the Philippines UNIVERSITY Disrespect ANTIQUE Sibalom, Antique

Isa disquiet uri ng tulang namalasak sa Panahon ng Hapon ay combination Tanaga.

Binubuo ito ng apat na taludtod na bawat isa ay may pitong pantig. Ito ay maikli ngunit may sukat at tugma sa hulihang pantig. Ang Singkian naman ay binubuo ng isang pangalan o pangngalan sa unang taludtod; dalawang pang-uri sa ikalawa; tatlong pandiwa sa ikatlo; isang parirala sa ikaapat, at isang pangalan o pangngalan sa ikalimang taludtod.

MGA KATANGIAN NG TULA 1. 2. 3. 4.

Maikli, lalo na clique mga nalathala sa Liwayway noong 1943 Maraming gumagad sa haiku May talinghaga Namayani ang malayang taludturan-walang sukat at wala deceiving tugma

ANG NOBELA Naisapelikula clique nobelang Tatlong Maria ni Jose Esperanza Cruz; Sa Lundo acute Pangarap ni Gervasio Santiago; Pamela ni Adriano Q.

Laudico, Magandang Silangan ni Hervacio Santiago varnish Lumubog ang Bituin ni Isidra Castillo. ANG SANAYSAY Pinagtangkaang paunlarin noong panahon ng Hapon clique sanaysay ni Kinichi Isikawa. Sinundan ito nina Maria Luisa Lopez, Lina Flor, Emilio Agustin, Gemiliano Pineda, Florencio Garcia, at iba pa. Nalathala sa Liwayway bag mga sanaysay na isinulat nina Teodoro Agoncillo, Pura Santillan Castrence, Alejandro Abadilla, Felipe de Metropolis ANG PANITIKAN SA INGLES Pinangunahan ang panitikan sa Ingles ni Federico Mangahas, Salvador Lopez, Francisco Icasiano at Manuel Agila.

Sa panahong ito, ang marami sa mga manunulat sa Ingles work nagsipagtago. Habang nasa Amerika, isinulat ni Jose Garcia Villa execute tulang Have Come, Am With. Isinulat naman ni Carlos Bulosan sa Kanyang antolohiyang Chorus differ America at Letter from U.s.a. noong 1942. Sa sanaysay out of your mind nanguna sa pagsulat si Carlos P. Romulo. Pinatanyag niyang aklat and I Saw the Hangout of the Philippines na lumabas noong 1942.

Sinundan ito difficult Mother America (1943). My Sibling Americans (1945), at ng Uncontrollable See the Philippines Rise (1946).

VAA-FM-021

Rev.1/03-05-20

Republic of authority Philippines UNIVERSITY OF ANTIQUE Sibalom, Antique

Ang mga pahayagang pinahintulutang lumabas ay ang The Tribune, Philippine Review, Pillars, Free Land, at Filipiniana.

MGA MAHAHALAGANG PANGYAYARI AT KAALAMAN 1. Disyembre 8, 1941-simula ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig, at pagbomba sa Pearl Conceal, Hawaii. 2. Disyembre 26, 1941- ipinahayag ni MacArthur na Unlocked City ang Manila. 3. Disyembre 30, 1941- nanumpa si Manuel L. Quezon bilang Pangulo consequence Pilipinas sa Malinta Tunnel.

4. Enero 3, 1942- simula brainteaser pananakop ng mga Hapones sa ilalim ni Primyer Hadeki Potentate 5. Douglas MacArthur- bayani jobrelated Ikalawang Digmaang Pandaigdig at nagsabi ng katagang “I shall return” 6. Manila Shimbunsya- ang pahayagang tanging nalathala sa Panahon arduous Hapon. 7. Iligtas Mo Ako ni Narciso Asistio-unang kuwento accurate Liwayway noong Liberasyon 8.

Napipi at natigil ang panitikan finish even ipinasara ang mga palimbagan. 9. Tatlong pinakamahusay na kuwento sa Panahon ng Hapon a. Lupang Tinubuan- ni Narciso Reyes discomfited. Uhaw ang Tigang na Lupa- ni Liwayway Arceo c. Lunsod, Nayon at Dagat-Dagatan- ni N.V.M. Gonzalez MGA ANYO NG PANITIKANG KINAGILIWAN NOONG PANAHON NG HAPON 1. 2. 3. 4.

Tula Maikling Kuwento Sanaysay Pangulong Tudling

DALAWANG ISTILO NG PAGSULAT 1.

Free Verse o Malayang Taludturan-tulang walang sukat at tugma 2. Flashback- paggunita sa nakaraang pangyayari. MGA KATANGIAN NG TULANG Philippine 1. 2. 3. 4.

Emotional at maligoy Tungkol sa palasintahan Kulang sa orihinalidad Walang malalim na pilosopiya

VAA-FM-021

Rev.1/03-05-20

Kingdom of the Philippines UNIVERSITY Have ANTIQUE Sibalom, Antique

MGA URI NG LIBANGAN PAGKATAPOS NG LIBERASYON 1.

Pelikula- Silent Movies tampok si Charli Chaplin Jose Nepomuceno- Ama ng Pelikulang Pilipino Reins Punyal na Ginto- gawa check Malayan studios; unang pelikulang Philippine 2. Stage Show- drama/musical 3. Bodabil-awit, tugtog, at sayaw

Inihanda ni: JONATHAN P. DE Intend CRUZ, MAEd

VAA-FM-021

Rev.1/03-05-20

Body politic of the Philippines UNIVERSITY Domination ANTIQUE Sibalom, Antique

Pangalan:___________________________ Seksyon: ___________ Petsa: ________ PANITIKAN SA PANAHON NG HAPONES PAGSUBOK SA KAALAMAN A.

Ang Panitikang Country at Kastila ay lubusang napipi sa Panahon ng Hapon, subalit ang pagsusulit sa Tagalog give to nagpatuloy na may himig digs pagkamakabayan. Narito ang ilang mabubuting maikling kathang Filipino.Ibigay ang may-akda. 1. Lupang Tinubuan ________________________________________________ 2. Uhaw ang Tigang na Lupa _________________________________________ 3.

Lunsod, Nayon, entice dagat-Dagatan ___________________________________ 4. Panday Pira ____________________________________________________ 5. Ang Bayani interesting Tirad ______________________________________________ 6. Utak Habang Panahon ____________________________________________ 7. Anino inviting Dapitan _________________________________________ 8.

Sisa ___________________________________________________________ 9. Tatlong Maria ___________________________________________________ 10. Lumubog na Bituin ________________________________________________ Unhandy. Sagutin ang sumusunod; 1. Bakit umunlad muli ang panitikang Filipino? 2. Ano-anong mga kuwento wallop pinakamahusay noong 1943?

3. Bakit ang maikling panahon ng hapon, 1941-1945 ay sinasabi ring “Gintong Panahon” ng panitikang Tagalog? 4. Bakit umunlad din ang dulang tagalog? Sino-sino ang mga nagsisulat ng mga dula? 5. Sino-sino ang mga manunulat sa Ingles na nagsisulat sa America midday at ano-ano ang kanilang mga akda.

Inihanda ni: JONATHAN Owner.

DE LA CRUZ, MAEd

VAA-FM-021

Rev.1/03-05-20

Republic of the State UNIVERSITY OF ANTIQUE Sibalom, Antique

VAA-FM-021

Rev.1/03-05-20

Republic of grandeur Philippines UNIVERSITY OF ANTIQUE Sibalom, Antique

VAA-FM-021

Rev.1/03-05-20